مهمترین آرایه های ادبی در ادبیّات فارسی  عبارتند از: تشبیه . استعاره . کنایه . حقیقت و مجاز .واج آرایی . سجع . موازنه و ترصیع . جناس . اشتقاق . تکرار و تصدیر . مراعات نظیر . تلمیح . تضمین . تضاد .تناقض . حس آمیزی . ایهام .لف و نشر . اغراق
  تعدادی  شرح داده شده:
 1- ردیف : کلمه یا کلمات تکراری که در پایان ابیات به معنای یکسان به کار می روند ، ردیف می گویند.   آوردن  ردیف در شعر اختیاری است . شعری که دارای ردیف باشد ، به آن مُردّف گفته می شود.  مثال:

ای ساربان آهسته ران ، کارام جانم می رود   وان دل که با خود داشتم ، با دلستانم می رود

2- قافیه : به واژه هایی که در پایان مصراع ها می آید و یک یا چند حرف آخر آن ها مشتــرک  می باشـد. در بیتی که ردیف وجود داشته باشد ، کلمات قافیه قبل از آن می آیند و در بیتی که ردیف نداشته باشد کلمات قافیه در پایان بیت می آیند. آوردن قافیه درابیات  شعر اجباری است.  

 مثال :سرو چمان من چرا میل چمن نمی کند             همدم گل نمی شود یاد سمن نمی کند

          دل مــن همــی داد گفتـــی گــــوایــــی               کــه بـاشــد مــرا ازتو روزی جدایی