انشاء

مرحله نگارش فعال(خلاق) است و نقش آن اين که فرصتهاي لازم را براي دانش آموزان جهت يادگيري مهارتهاي متنوع نوشتن فعّال فراهم کند، مانند نوشتن توصيفي، واقعه نگاري، خاطره نويسي، نامه نگاري و خلاصه نويسي.

برخي از ملزومات تسلط بر نوشتن فعال (انشاء) در دوره دبستان عبارتند از:

الف- توانايي به کارگيري اطلاعات، دانش ها و تجربيات خود.

ب- توانايي سازماندهي و نظم بخشي به افکار، مقاصد و نگرشهاي خود.

ج- توانايي بهره گيري صحيح از عناصر زباني به خاطر بيان احساسات خود.

د- توانايي استفاده از علائم نشانه گذاري.

چون طرح موردنظر به خلاصه نويسي يک متن اختصاص دارد بايد توجه داشت که هر نوشته اي را به دو صورت مي توان خلاصه کرد. يکي با »حذف مطالب زايد« و ديگري »کوتاه کردن مطلب يا بازنويسي.«

براي اينکه دانش آموزان به اين درس علاقمند شوند بايد حل مسئله را به روشهاي گوناگون در آنها ياد داد. دانش آموزان موقعي حل مسئله را بهتر ياد مي گيرند که انديشيدن و تفکّر را ياد بگيرند. بايد دانش آموز را درگير مسئله کرد تا خودش جواب مسئله را کشف کند و بتواند در آينده مشکلات زندگي را با تفکر صحيح حل نمايد.

بنابراين معلّم براي کودک بايد راهنما باشد نه ياد دهنده محض. به قول پياژه: »بيشتر آموخته هاي ما حاصل تعامل با ديگران است.«

اميد من در اين مقوله آن است که روزي درس انشاء بتواند جايگاه واقعي اش را در امر آموزش و پرورش پيدا کند.                                  

 

مفاهيم:

براي خلاصه کردن يک مطلب:

1- ابتدا آن را خوب مي خوانند.

2- زير قسمتهاي مهم هر بخش خط مي کشند يا يادداشت مي کنند.

3- قسمتهاي فرعي، زايد و کم اهمّيت را حذف مي کنند.

5- يک بار نوشته خلاصه شده را مي خوانند.

فعاليتهاي خارج از کلاس:

1- کتابي مثل قصه هاي قرآن يا قصه هاي انبيا تهيه کنند و مطالعه نمايند.

2- خلاصه اي از زندگي يکي از پيامبران را يادداشت کنند.

3- ده تا از نام پيامبراني را که در قرآن آمده است با ذکر نام سوره بنويسند.

4- اخلاق و رفتار پيامبران در زندگي خود الگو قرار دهند.